Người Phật tử phải thiết lập được niềm tịnh tín đối với Tam bảo, bởi chỉ có ánh sáng của Tam bảo mới đủ năng lực xua tan bóng tối vô minh mê mờ từ muôn kiếp, dập tắt tham ái do chấp ngã mà ra và dứt trừ được tất cả phiền muộn, khổ đau. Trong bất kỳ sự nỗ lực nào của con người thì niềm tin đều đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống, người thiếu niềm tin sẽ sống một cuộc đời vô vị không có ý nghĩa và giá trị thiết thực. Niềm tin như một lý tưởng sống thì ta mới có quyết tâm theo đuổi mục tiêu này hay mục tiêu khác mà vươn lên vượt qua cạm bẫy cuộc đời. Trái lại, người không có đủ niềm tin chân chính thì không có hướng đi tốt đẹp trong đời. Niềm tin càng vững chắc thì bước đi càng rộng mở, không có gì ngăn cản nổi và ý chí nỗ lực càng lớn mạnh. Vì vậy mà con người cần phải nuôi dưỡng và xây dựng niềm tin về con người tâm linh, tức tin mình có khả năng giác ngộ và chuyển hoá phiền não tham-sân-si thành vô lượng trí tuệ, từ bi.
Trong cuộc sống, Đức Phật luôn nhấn mạnh về lòng tin sau khi có trí tuệ, xem đó là động lực thúc đẩy mọi sự tiến bộ của con người trong suốt quá trình tu tập và chuyển hoá hướng đến mục tiêu giác ngộ, giải thoát. Một đoạn Kinh nói rằng “kính bạch đức Thế Tôn, chúng con có niềm tin chân thành đối với Ngài bằng sự tôn trọng, quý kính nơi lời dạy vàng ngọc của Ngài và nơi đoàn thể sống an vui của Tăng trên tinh thần lục hoà. Mỗi khi chúng con đem giáo lý của đức Thế Tôn áp dụng trong đời sống hằng ngày, chúng con thấy có sự chuyển hóa và thay đổi của nội tâm để dần hồi giảm bớt và dứt trừ các tạp niệm xấu ác. Chúng con thấy rõ ràng năng lực của mình ngày càng thăng tiến nhờ huân tu giới-định-tuệ giúp chúng con vượt thoát khổ đau và các bế tắc trong cuộc đời. Do đó, chúng con là những Phật tử tại gia tu học và hành trì theo lời dạy của Ngài đã cảm nhận được bình yên, hạnh phúc nhờ khéo biết buông xả. Chúng con biết rằng, niềm tin của chúng con được xây dựng trên nền tảng nhân quả có sự trải nghiệm trong cuộc sống từ chính bản thân chúng con, không phải trên lý thuyết suông như các giáo điều mê hoặc lòng người. Chúng con biết đức tin nơi chúng con đối với Tam bảo là một năng lượng sáng suốt nhờ có thực hành tu tập, không phải là một niềm tin mê tín, sai lầm. Càng học hỏi và thực tập theo lời Phật dạy, chúng con ngày càng đủ niềm tin hơn vì dựa trên sự thực tập của chính mình. Đức Thế Tôn đã từng dạy chúng con làm thân con trâu hay bò chuyên cày bừa, chở nặng chưa hẳn đã là khổ, ngu si không hiểu biết mà nói càn, tin bậy mới thật sự là nỗi khổ, niềm đau cho người đó. Chúng con đã có niềm tin với Tam bảo rồi nên phải tự mình vạch ra hướng đi thăng tiến đến bờ giác ngộ, giải thoát; nhờ vậy, con không còn phải lo lắng, sợ hãi nữa vì chúng con đã đủ niềm tin; thật là hạnh phúc lớn lao cho cuộc đời của chúng con. Chúng con thấy thế gian này có rất nhiều người đang khổ đau cùng tột, đang bị các sợi dây oan khiên trói buộc do tham ái, sân hận, si mê, kiêu mạn, nghi ngờ, ganh ghét, tật đố, ác kiến gây ra và tàn phá thân tâm của họ, chỉ vì họ chưa có đủ một niềm tin đối với nhân quả và chính mình”.
Đỉnh cao của lòng tịnh tín là tin tâm mình, ta tin tưởng rằng mình có bản tâm thanh tịnh, sáng suốt, nhiệm mầu đang hằng hữu nơi thân này. Từ đó ta nỗ lực tu tập buông xả phiền não tham-sân-si làm hiển lộ chơn tâm thanh tịnh, thể nhập tánh biết sáng suốt, nương nơi mắt thì thấy biết rõ ràng không lầm lẫn, tai-mũi-lưỡi-thân-ý cũng lại như thế. Khi ta đã có lòng tin thì người cư sĩ được 5 lợi ích lớn. Đó là:
_ Được chư tôn Thiền đức Tăng ni thương tưởng, khi nào có dịp sẽ đến nhà thăm viếng, thọ trai, thuyết pháp, hướng dẫn cho ta biết được điều hay lẽ phải và phương pháp hành trì; đến khi thân hoại mạng chung được sanh lên cõi trời hưởng phước tối cao muốn gì được đó.
_ Đức tin là mẹ của tất cả công đức lành, là nền tảng để phát sanh mọi thiện pháp trong cuộc đời. Vì vậy, chúng ta nếu chưa có đủ lòng tin đối với Tam bảo, ta hãy nên cố gắng tham khảo, học hỏi, tu tập, chuyển hoá; khi đã phát khởi được lòng tin thanh tịnh rồi thì cố gắng củng cố và quyết tâm trau dồi để niềm tin không bị lui sụt bất cứ trong mọi trường hợp nào.
_ Chánh tín và tin tuyệt đối vào Tam bảo là một trong những vấn đề quan yếu mà mỗi người con Phật phải thành tựu để làm cơ sở cho việc tu học nhằm giúp người, cứu vật trong hiện tại và mai sau.
_ Trong cuộc sống nếu chúng ta không đủ niềm tin đối với Tam bảo, ta hay nghi ngờ các giá trị về nhân cách đạo đức, chạy theo nhu cầu vật chất quá đáng như cuộc sống hiện nay thì coi chừng ta đánh mất đi con người tâm linh của chính mình.
_ Người Phật tử chân chính phải tin sâu lời Phật dạy để sống đời lương thiện, vô ngã, vị tha, an vui, tự tại và giải thoát mọi phiền muộn, khổ đau. Con người khi không có niềm tin về cuộc sống thì hay bi quan, chán nản khi gặp việc khó khăn, bức bách thường oán trời, trách đất, đổ thừa cho xã hội bất công, nên dễ dàng tìm lấy cái chết một cách oan uổng.
Niềm tin ở đây là tin sâu nhân quả chứ không phải tin vào thần linh thượng đế ban phước, giáng hoạ, mà ta phải đủ niềm tin về Tam bảo, niềm tin đối với nhân quả và niềm tin chính mình. Ta phải có niềm tin như thế để sống tốt cho tha nhân và chính mình bằng tình người trong cuộc sống.
