Trong tôn giáo người ta hay nói đến nhân quả báo ứng, nợ thì phải hoàn trả, đó dường như là một quy luật nhất định trong vũ trụ. Rất nhiều người không tin và cho rằng mê tín, tuy nhiên trong sử sách lại ghi lại những câu chuyện về nhân quả khiến người ta phải giật mình suy ngẫm.
Đây là câu chuyện Kỷ Hiểu Lam kể trong cuốn “Duyệt vi thảo đường bút ký” của ông.
Kể rằng trên bờ sông Thành Nam ở Thương Châu, có một kẻ vô lại tên là Lữ Tứ. Thường ngày hắn hoành hành bá đạo không việc ác nào không làm, mọi người ai cũng đều sợ hắn.
Một hôm vào một buổi chiều tối, Lữ Tứ cùng nhóm bạn xấu lang thang bên ngoài thôn, trời bỗng nhiên biến sắc, tiếng sấm ầm ầm, gió mưa sắp đến. Nhìn thấy có một thiếu phụ vội vã chạy vào ngôi miếu cổ bên bờ sông để tránh mưa, Lữ Tứ bèn nảy sinh ý định đồi bại.
Lúc này trời đã tối, mây đen che kín, không nhìn rõ gì nữa. Lữ Tứ dẫn nhóm vô lại kia xông vào trong miếu, lột hết y phục của người thiếu phụ, rồi thực hiện những hành vi sàm sỡ. Đột nhiên một ánh chớp phóng vào trong miếu, Lữ Tứ phát hiện người thiếu phụ chính là vợ mình. Hắn tức giận, muốn mang vợ ra dìm xuống sông cho chết.
Người vợ gào khóc lên rằng: “Ngươi muốn hãm hại người khác, kết quả lại hại chính người vợ của mình. Lẽ trời rành rành, ngươi còn muốn giết ta ư?”
Lữ Tứ không biết nói gì thêm, đi tìm quần áo, nhưng quần áo đã bị gió thổi bay xuống sông trôi đi từ lâu rồi. Hắn đi đi lại lại không biết làm thế nào, không còn cách nào khác, đành phải cõng người vợ không mảnh vải che thân về nhà.
Lúc ấy mưa tạnh trời quang, ánh trăng soi sáng, bộ dạng nhếch nhác của vợ chồng Lữ Tứ bị người trong thôn nhìn thấy rõ ràng mười mươi; mọi người trong thôn đều cười lớn, chen nhau chạy đến hỏi họ xem đã xảy ra chuyện gì.
Lữ Tữ xấu hổ nhục nhã đến mức nhảy xuống sông tự tử. Thì ra vợ của Lữ Tứ về nhà mẹ đẻ, định là ở đó một tháng mới về nhà chồng. Ngờ đâu nhà mẹ đẻ gặp hỏa hoạn, không có nơi cư trú, cho nên phải về sớm. Nào ngờ trên đường về lại xảy ra chuyện như vậy.
Sau này người vợ mộng thấy gặp Lữ Tứ, hắn nói với vợ: “Ta tội nghiệt to lớn, đáng ra phải vào địa ngục Nê Lê, vĩnh viễn không được siêu sinh. Các quan dưới âm phủ xét lại lời nói hành động một đời của ta, thấy ta phụng dưỡng mẹ đẻ cũng xem như làm tròn hiếu đạo, nên cho ta làm thân rắn, bây giờ ta phải đi đầu thai đây. Người chồng sau này của nàng sẽ sớm đến với nàng, nàng nhớ phải hầu hạ cha mẹ chồng mới cho tốt; luật dưới âm phủ xét nặng nhất là tội bất hiếu, cho nên chớ tự mình nhẩy vào vạc dầu nơi âm tào địa phủ.”
Ngày vợ Lữ Tứ tái giá, cô nhìn thấy ở góc phòng trên vách có một con rắn đỏ đang thò đầu xuống nhìn, dáng vẻ quyến luyến dường như không muốn rời đi. Cô mới nghĩ lại giấc mơ, trong lòng biết rằng đó là Lữ Tứ. Lúc này bên ngoài cửa vọng vào tiếng nhạc rước dâu, chỉ thấy con rắn nhảy từ trên xuống rồi vội vàng bò đi.
Bài học giáo huấn từ xưa đến nay, đều dạy rằng thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo. Hại người khác rốt cuộc lại là hại chính mình. Tự mình làm việc gì cuối cùng bản thân mình đều phải chịu nhận hết.
